Xuất khẩu lao động "ma" ở Nghệ An: Cả tin - người dân nhận quả đắng

[MrChu]

Nhiều người nông dân ở huyện Yên Thành tin tưởng vào "vận đổi đời" nhờ XKLĐ nên khấp khởi mừng thầm "tiễn" trâu, bò "đội nón" ra đi, để thế chấp tài sản…Tuy nhiên, tiền đã nộp nhưng người dân chỉ nhận được quả đắng.

Cú lừa ngoạn mục
Sự việc được khởi điểm từ ngày 21.4.2006, ông Nguyễn Trung Hoà, với chức danh Phó tổng giám đốc điều hành Công ty Cổ phần thương mại đầu tư Cửu Long có trụ sở tại Hải Phòng (Công ty Cửu Long) về làm việc với lãnh đạo Sở LĐ -TB&XH tỉnh Nghệ An. ông Hoà được lãnh đạo Sở này giới thiệu về một số huyện để tuyển dụng lao động xuất khẩu. Chẳng hiểu vị Phó Giám đốc này mồm mép thế nào mà đến ngày 4.7.2006, ông này đã cầm được "trát" của Sở LĐ -TB&XH về huyện Yên Thành xúc tiến việc tuyển lao động đi XKLĐ. Có lệnh của cấp trên chỉ đạo, lập tức được ông Thái Đình Cầu, Trưởng phòng Nội Vụ huyện Yên Thành ký văn bản gửi UBND các xã đề nghị giúp đỡ ông Hoà khảo sát tuyển lao động xuất khẩu trên địa bàn. Văn bản của ông Cầu ghi rõ: "Đề nghị UBND các xã phối hợp tạo điều kiện giúp đỡ công ty. Những xã có điều kiện tuyển dụng, Phòng sẽ có giấy giới thiệu chính thức về sau đợt khảo sát này". Sau đó, ông Cầu còn đích thân cử ông Trọng, Phó phòng Nội vụ huyện trực tiếp về xã chỉ đạo.

Chị Nguyễn Thị Thiên, nạn nhân của đường dây XKLĐ "ma”

Tin tưởng tuyệt đối vào sự "đảm bảo bằng vàng" của Sở LĐ -TB&XH tỉnh và UBND huyện Yên Thành, nhiều nông dân ở các xã Đại Thành, Mỹ Thành và Lý Thành đã bán nhà cửa, trâu bò, thế chấp tài sản, mơ ước đổi đời bằng xuất khẩu lao động. 3 xã thuộc diện nghèo nhất huyện Yên Thành, khi nhận được chủ trương, đông đảo nông dân và lãnh đạo xã tin tưởng vào cuộc. Ban chỉ đạo xuất khẩu lao động xã Đại Thành tổ chức hội thảo tư vấn và tổ chức lớp học tiếng, làm hộ chiếu cho 25 lao động ở các xã trên. Số lao động này đã nộp tiền cho Công ty Cửu Long với số tiền 471.600.000 đồng các khoản. Trong đó: nộp bằng tiền mặt: 189.600.000 đồng cho ông Phạm Đăng Trung, cán bộ của công ty; số còn lại 282 triệu đồng do người lao động vay ngân hàng CSXH tỉnh Nghệ an và ngân hàng NN &PTNT chi nhánh huyện Yên Thành (Theo Hợp đồng trách nhiệm phối hợp cho vay đi xuất khẩu lao động số 28/HĐTN - không ghi ngày tháng ký kết?- giữa ông Nguyễn Trung Hoà và ông Phan Đức Tiến, Phó giám đốc Ngân hàng NN &PTNT tỉnh Nghệ an, số tiền này các ngân hàng chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Công ty Cửu Long). Ngày 23.1.2007, Phó chủ tịch, Trưởng Ban chỉ đạo xuất khẩu xã Đại Thành, ông Vương Kim Sự đã ký văn bản thoả thuận với Công ty Cửu Long. Bản thoả thuận ghi rõ: Kể từ khi nhận đủ hồ sơ của người lao động, trong thời hạn 03 tháng mà công ty Cửu Long không đưa được người lao động sang Malaysia thì Công ty sẽ trả tiền đã thu và hồ sơ cho người lao động. Thế nhưng từ đó cho đến nay phía Công ty Cửu Long vẫn không đưa được bất cứ lao động nào đi Malaysia như đã cam kết và hiện đang chiếm dụng hàng trăm triệu đồng của người lao động.
Nhiều người dân biết mình nhận quả đắng kéo lên "đòi" tiền UBND xã. Cái lý của người lao động hết sức đơn giản: Xã "cõng rắn" về "cắn" dân nên xã phải chịu trách nhiệm! Trước tình hình đó, UBND xã Đại Thành, trực tiếp là ông Vương Kim Sự, Phó chủ tịch, Trưởng ban chỉ đạo XKLĐ đã có hàng chục văn bản kiến nghị UBND huyện, Sở LĐ -TB&XH can thiệp để Công ty Cửu Long trả lại tiền và giải quyết nợ ngân hàng theo cam kết nhưng không có kết quả. Ngày 5.6.2007, ông Nguyễn Tiến Lợi, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thành ký văn bản đề nghị Công ty Cửu Long cho người về giải quyết, Công ty này áp dụng phương châm "im lặng là vàng! ". Cán bộ huyện Yên Thành nhận thấy đã quá nuông chiều nên phía Công ty "đâm hư" nên chỉ đạo cơ quan Công an vào cuộc. Ngày 30.7.2007, phía cơ quan CSĐT Công an huyện Yên Thành ký văn bản số 813/CSĐT kết luận: Hành vi của lãnh đạo Công ty Cửu Long chưa có dấu hiệu của tội phạm hình sự.
Chính quyền bó tay?
Ông Vương Kim Sự, Phó chủ tịch UBND, Trưởng Ban xuất khẩu lao động xã Đại Thành cho biết: "UBND xã tiếp tục có văn bản gửi Phòng LĐ -TB&XH huyện để can thiệp giải quyết bởi vì cho đến tháng 11.2007, Công ty Cửu Long cũng chỉ mới trả được 59 triệu đồng cho các ngân hàng. Khoản nợ vay ngân hàng của 11 lao động xã Đại Thành đã quá hạn, Ngân hàng đòi nợ liên tục, chưa kể các khoản vay nóng để làm các thủ tục khác. Sự việc xảy ra gây xáo trộn và bức xúc trong nhân dân. Có những gia đình vợ chồng bỏ nhau, bố mẹ con cái ly tán tha phương vì nợ nần. Hậu quả để lại quá nặng nề". Gia đình chị Phan Thị Tế ở xóm 2, xã Đại Thành, ngôi nhà ngói ba gian xập xệ không một bóng người. Sau sự việc xảy ra, chồng chị bỏ đi miền Nam không về, một thời gian sau, chị Tế gửi hai đứa con còn nhỏ cho ông bà ngoại chăm sóc, đóng cửa bỏ làng đi biệt tăm để trốn nợ. Tương tự, gia đình chị Nguyễn Thị Thiên, anh Đậu Trọng Tám ở xóm 2 làm ba sào ruộng khoán không đủ để nuôi mấy đứa con đang tuổi ăn tuổi học. Ngày 11.1.2007, anh chị quyết tâm vay mượn được 20 triệu đồng tiền lãi để nộp cho Công ty, bấm bụng cho chị Thiên đi xuất khẩu lao động mong được đổi đời. Sau bốn lần khăn gói ra Hà Nội, tốn thêm một khoản tiền không nhỏ, anh chị mới biết mình là nạn nhận của một dự án "ma". Tiền mất tật mang. Vợ chồng mâu thuẫn, chị Thiên phải bỏ về nhà mẹ. Anh Nguyễn Trọng Tám bỏ nhà lên Quỳ Hợp làm thuê để trả nợ. Hiện nay ba đứa con tự chăm sóc nhau, chị Thiên không dám về nhà vì sợ chồng.
Sự việc đối tác là Công ty Cửu Long ngang nhiên lừa, chiếm dụng tiền của người lao động trắng đen rõ ràng. Và, trong cái sai ấy một phần được khởi nguồn từ Sở LĐ -TB&XH. Đến khi vụ việc vỡ lở, cơ quan này như ngồi trên đống lửa. Họ đâu ngờ rằng, do chủ quan hay cố tình đã để phía Công ty lợi dụng ẵm hàng trăm triệu đồng của người dân, khiến nhiều người lâm vào cảnh bi đát. Ngày 10.8.2007, Đoàn công tác do ông Phan Sỹ Dương, Phó Giám đốc Sở LĐ -TB&XH trực tiếp có mặt tại Hà Nội làm việc với lãnh đạo Công ty Cửu Long giải quyết sự việc. Tuy nhiên, điều trớ trêu là Đoàn công tác của Sở LĐ -TB&XH cũng không được tiếp xúc với người đứng đầu Công ty, mà tiếp tục phải làm việc với ông Nguyễn Trung Hoà. Tại buổi làm việc này, ông Hoà cam kết: Công ty Cửu Long sẽ trả lại hồ sơ, thanh toán toàn bộ tiền mặt mà người lao động đã trực tiếp nộp; Thanh toán số tiền người lao động vay và tiền lãi tại Ngân hàng CSXH và ngân hàng NN &PTNT để xoá nợ cho người lao động, thời hạn thực hiện chậm nhất cho đến ngày 30.8.2007. Tuy vậy, cho đến nay, lời hứa của Công ty Cửu Long vẫn như gió thoảng... Xung quanh vấn đề này hiện đang có dư luận nhiều chiều. Tuy vậy, để xẩy ra sự việc nói trên, theo chúng tôi, nguyên nhân trước hết do sự thiếu trách nhiệm của cán bộ Sở LĐ -TB&XH tỉnh và của UBND huyện Yên Thành trong công tác quản lý xuất khẩu lao động trên địa bàn. Chúng tôi được biết cũng trong thời gian trên, với những hành vi tương tự, Công ty Cửu Long đã chiếm dụng hàng trăm triệu đồng của người lao động trên địa bàn huyện Diễn Châu, đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm.
Người dân bị mất tiền có một phần trách nhiệm của các cơ quan chức năng tắc trách. Vậy, Sở LĐ -TB&XH tỉnh Nghệ An và cán bộ huyện Yên Thành ai sẽ là người phải chịu trách nhiệm trong vấn đề này?

Theo Ngọc Bình/Báo Đời sống pháp luật